Lublin to najszybciej rozwijające się miasto po wschodniej części Wisły. Z tego wzięło się określenie „wschodnia stolica Polski”. Lublin słynie z bardzo ciekawej historii. Odbiło się to na lubelskiej architekturze oraz na rozwoju społeczno-kulturowym.
Początki Lublina sięgają XI w. na osiedlu Czwartek. Osiedle czwartek nazwę wzięło od nazwy wgórza, na którym odbywały się jarmarki. Lublin miał bardzo dobre położenie strategiczne, dzięki czemu na przełomie XII oraz XIII wieku miasto zyskało na znaczeniu.
Lublin prawdopodobnie otrzymał prawa miejskie 1257 roku, jednak nie zachowano aktu. Następnym razem Lublin otrzymał prawa miejskie 15 sierpnia 1317 roku. Dokonano wówczas przestrzennej reorganizacji miasta.
Punktem przełomowym Lublina była unia polsko-litewska z 1385 roku. Lublin wówczas znalazł się na styku trzech stref gospodarczych, a ponadto na szlaku łączącym stolice dwóch państw jagiellońskich – Krakowa i Wilna. Od tej pory Lublin stał się jednym z najświetniejszych ośrodków miejskich rozległego państwa polsko-litewskiego, położony w jego geograficznym, gospodarczym i politycznym centrum.
Lublin leży między kulturami chrześcijaństwa zachodniego oraz wschodniego. W średniowieczu przez miasto przechodziły liczne szlaki handlowe. Miasto było zróżnicowane kulturowo, żyli tu m. in. Rusini, Żydzi, Niemcy, Turcy, Ormianie, a także Francuzi, Szkoci, Grecy, Holendrzy i Anglicy. Dużą rolę w kulturowym obrazie Lublina odegrali Włosi. Ich dokonania widoczne są do tej pory w wystroju architektonicznym niektórych kościołów okresu renesansu i baroku.
Okres zaborów dla Lublina zaliczamy do wyjątkowo negatywnych, ponieważ przyniósł miastu znaczne zubożenie. Miasto należało najpierw do Księstwa Warszawskiego, a później w 1815 roku przyłączone je do Królestwa Kongresowego. Na miasto spadły liczne represje, handel upadł, a cenzura blokowała możliwości rozwoju kulturalnego społeczeństwa.
W trakcie II wojny światowej Niemcy wkroczyli do Lublina 18 września 1939 roku. Już w listopadzie rozpoczęły się pierwsze aresztowania, łapanki, wysiedlenia i egzekucje. Na zamku stworzono więzienie, stworzono także siedzibę gestapo „Pod Zegarem”. Dwa lata później rozpoczęto budowę obozu koncentracyjnego, a mianowicie Majdanku. Warto dodać, że aż 40% ofiar obozu było pochodzenia żydowskiego.
W październiku 1956 roku około 100 tysięcy mieszkańców miasta na wiecu opowiedziało się przeciw stalinizmowi. W czerwcu 1966 odbyły się obchody Millenium w Lublinie. Na obchody przyjechał Prymas Polski ks. Kard. Stefan Wyszyński a podczas mszy na placu Katedralnym kazanie wygłosił ks. bp. Karol Wojtyła.
Pierwsze wydarzenia powodujące powstanie Solidarności miały miejsce w Lublinie. Miały tu miejsce pierwsze strajki robotników w 1980 roku. Były one zapowiedzią wybuchu strajków w sierpniu na Wybrzeżu.
